Saraybosna İzlenimleri:

Saraybosna harika bir şehir. Belgrad’da da olduğu gibi şehrin ortasından bir nehir geçiyor. Ancak şehri ikiye bölen bir nehir bu. Dinler ve milletleri ikiye ayıran bir nehir. Bir tarafta ortodoks Sırplar, katolik Hırvatlar, diğer tarafta Müslümanlar. Nehri mi paylaşamazlar. Nehir onların savaşlarına aldırmadan usulca akar. Çünkü nehrin dini yoktur.

Siz hiç bütün yeni olmayan binaları delik deşik olmuş bir şehir gördünüz mü? Sarajevo öyle bir şehir işte. Nehrin iki tarafını birleştirmeye karşı, marifetmiş gibi dimdik ayakta olmaktan gururlu o oyuklar evlerin duvarlarında. O izler olduğu gibi duruyor. Oysa ramazanda top atışlarından hemen sonra ezan ve kilise çanları beraber açıyor iftarlarını. Din ve millet. Sizler nasıl oluyorda insanları bu kadar ayırabiliyorsunuz.

Şehir 16 yüzyıldan, Kanuni’den kalma bir camii, bunun yanında Gazi Hüsrev tarafından yapılmış bir cami ve çarşı ile müslümanlığı, ortodoks kiliseleri ve kathedrali ile Hristiyanlığı kucaklıyor. Ikinci Dünya savaşından önce Yahudiler de burada yaşıyorlarmış. Onlardan kalma bir Sinagog bile var. Şimdi bağışlanmış bir kukla tiyatrosu. Hristiyan Despiç ve Müslüman Svrzo’nun evleri de bu şehirde. Sırbistan gibi burada da (burada daha da kötü bence) işsizlik hat sathında. Insanlar burada da kendi müziklerini pek dinlemiyorlar. Hala “Sevda” (Bosna Müziği) dinleyemedim. İkinci gün ancak bu müziği dinleyeğim bir yer bulabileceğim.

1550’lerden kalma camii.

Ancak şehrin kaderi kötü. Avusturya Macaristan veliahtı Ferdinand’ın suikaste kurban gittiği ve 1. Paylaşım savaşının başlama sebebi olarak gösterilen olay aşağıdaki fotonun olduğu caddede geçiyor ve aynı gün düzenlenen ikici suikastte ölüyor. Müslüman ve hristiyanlar arasındaki bütün savaşlarda olduğu gibi müslümanlar İstanbul’a Hristiyanlar batıya.

Ferdinand’ın suikast’e kurban gittiği cadde ve anısına yapılan müze (Hemen arkamda nehir var)

Şehir etrafındaki dağlara çıkmayı göze alsa da az katlı binalarla genişliyor. Etraf yemyeşil. Belgrad gibi.

Sarajevo’da Türkleri doğal olarak seviyorlar. Ancak bu sevigye kanmamak gerekiyor. Çok rahat para üstünü eksik vererek veya baştan yaptığınız pazarlığa uymayarak sözlerini yiyebiliyorlar. Gene de bizden dürüst sayılırlar.

Belgrad gibi burada da mimari çok güzel. Hakkaten de şehirleri güzel. Sokakların bir karakteri var. İstanbul gibi, ama Ankara gibi değil (Ulus’u tenzih ediyorum) Yürümekten kendinizi alamazsınız.

Sarajevo’da insanların kültürüne dair bir yabancılık yaşamıyorsunuz. Burada da insanlar oturup kahve (Bosna kahvesi veya Türk kahvesi) içip sohbet ediyorsunuz. Belgrad’ın aksine burada herkes alkol içmiyor. İnsanlar daha çok nargile’yi tercih ediyorlar. Bütün nagile kafeler iftardan sonra tıklım tıklım. Kullanılan dili bilmesem buranın kesinlikle Türkiye olduğunu düşünürdüm.